*RTH* Carl Orff - O Fortuna

MrJohn schreef:Ach sowhat, niet het " verantwoord zijn" is het criterium, maar de passie en dat is voor eenieder natuurlijk volkomen verschillend .

MrJohn schreef:Ik kan hier een wetenschappelijk paper over schrijven...

Zou leuk zijn
Een dergelijk paper dient tenminste te behandelen wat Wiki zegt:

Carmina Burana kan verwijzen naar:
Carmina Burana (middeleeuws), middeleeuwse liederencyclus
Carmina Burana (Orff), compositie uit 1935 van Carl Orff op een aantal van de middeleeuwse teksten
Carmina Burana (Ray Manzarek), een soloalbum van Ray Manzarek (bekend van The Doors) uit 1983

Codex Buranus (Carmina Burana); München, Bayerische Staatsbibliothek
De Carmina Burana is een middeleeuws manuscript dat gevonden werd in de abdij van Benediktbeuern in Beieren.

Carmina Burana betekent letterlijk liederen van Beuern (naar de naam van de abdij). De collectie bestaat uit meer dan 200 liederen over zeer uiteenlopende onderwerpen. Belangrijkste thema's van de liederen zijn de ontluikende natuur, kritiek op de wereldlijke en kerkelijke overheid en verheerlijking van het vrije leven vol drank, gokspelen, seks en liefde. De liederen zijn in de 12e en 13e eeuw geschreven door verschillende, onbekend gebleven dichters. De dichters waren voornamelijk studenten, de zogeheten vaganten, die al dan niet nog op school of de universiteit zaten en losbandige paters. Archipoeta's biecht is ook als gedicht opgenomen in de Carmina Burana. Hij was een van de bekendste vaganten.

In 1803 vond Christoph von Aretin het handschrift in de benedictijnerabdij van Benediktbeuren. Ze zijn later overgebracht naar München (Bayerische Staatsbibliothek, Clm 4660 en 4660a). De liederen zijn voor een deel voorzien van eenstemmige muziek (alleen een melodie), voor een deel van meerstemmige muziek. In 1847 werden de liederen voor het eerst uitgegeven.

Verscheidene ensembles maakten opnamen van reconstructies van de originele melodieën, op basis van de overgeleverde neumen, waaronder het Clemencic Consort, Ensemble Unicorn/Ensemble Oni Wytars en de Boston Camerata.

De reconstructie van Clemencic Consort

De Carmina Burana is een compositie van Carl Orff.

Carmina Burana is een niet-middeleeuwse compositie in geheel eigen stijl. Orff selecteerde in 1935 een aantal liederen uit de middeleeuwse Carmina Burana en schreef er zijn eigen muziek bij. Naast de muziek schreef hij ook een lichtprogramma. De ondertitel was dan ook: Profane liederen gezongen door solisten en koor, begeleid door instrumenten en magische beelden. Orff schreef het stuk origineel voor solisten, koor, twee vleugels en slagwerk. Later herschreef hij de instrumentatie van Carmina Burana naar één voor een geheel symfonieorkest. Op 8 juni 1937 was de wereldpremière in de opera van Frankfurt.

Indeling werk

Het eerste deel van de compositie genaamd “In de Lente” bestaat uit liefdesliederen, het tweede deel “In de Taverne” uit drank- en gokliederen en het derde deel “In de hof der liefde” uit liederen over de zinnelijke liefde. Het geheel wordt voorafgegaan en besloten door een hymne aan Fortuna, de godin van het lot, namelijk O Fortuna. Orff beeldt het leven uit als een soort rad van fortuin. Motto van het stuk is: Soms heb je geluk, maar de dag erna kan je alweer helemaal in de put zitten. Het is daarom belangrijk volop te genieten van de momenten van intens geluk, want het duurt vaak maar even.

Inspiratie

Carl Orff liet zich bij het componeren niet alleen inspireren door de middeleeuwse teksten, maar vooral ook door de afbeelding op de eerste bladzijde van het middeleeuwse handschrift in de Bayerische Staatsbibliothek. Op deze miniatuur zien we een wiel, het is het rad van fortuin. Onderaan het wiel ligt een koning in de modder, erbij staat: regnum non habeo, oftewel: ik heb geen koninkrijk. Links stijgt hij op met het wiel, erbij staat: Regnabo, oftewel, ik zal regeren. Bovenaan het wiel zit hij op de troon: regno, oftewel: ik regeer. Rechts daalt hij met het wiel af, erbij staat regnavi: ik heb geregeerd. De koning eindigt weer waar hij begon: onderaan. De compositie vertelt hetzelfde verhaal. We beginnen onderaan het wiel: het noodlot wordt beklaagd. Dan komt de lente, de natuur komt tot bloei en de liefde bloeit ook op, dit mondt uit in de lyrische uitroep: ik zou alles geven om bij de koningin van Engeland in de armen te liggen; hiermee zijn we bovenaan het wiel aangeland, in zekere zin is het koningschap bereikt. Vervolgens dalen we langzaam weer af, de afdaling is een overgave aan de liefde, die uitmondt in de totale overgave: Dulcissime, totam tibi subdo me, oftewel: allerzoetste, ik onderwerp me geheel en al aan jou. Daarmee is de cirkel rond.

Beleving

De Carmina Burana van Orff heeft zeer veel mensen tot de verbeelding gesproken. Met name het koorstuk O Fortuna is in vele films en reclames te horen geweest.

De Carmina Burana worden nog zeer vaak opgevoerd.

Trivia
Willem Wilmink heeft een zing- en leesbare Nederlandse vertaling gemaakt;
Er is ook een bewerking voor blaasensemble (concertband); gearrangeerd door John Krance.
Voor het TV-programma Fata Morgana op de vlaamse TV-zender één, werd in Grimbergen een Fata Morgana-tekst gemaakt op de Carmina Burana.
"O fortuna" werd in 1992 illegaal gesampled in gelijknamige danceplaten van de Belgische acts Apotheosis en Fortuna featuring Satenig. De singles moesten uit de handel worden gehaald terwijl ze in de top 3 van de hitlijsten stonden.
Gebruikt in 'Modern Crusaders' 2000 van Enigma op de cd The Screen Behind the Mirror.
Gebruikt in de The Rush - The Anthem 2004 van Sensation White 2004
Het Trans-Siberian Orchestra speelt het nummer Carmina Burana (O Fortuna) op de cd Night Castle uit 2009.
In 2008 opende dit lied Qlimax, een hardstyle-evenement van Q-dance

Mooie versie!

Ray Manzarak

Therion

Timmus schreef:Aan de ene kant heeft het wel iets magisch, aan de andere kant is het veel te zwaar aangezet.

Doe maar een 6.